Bir özgeçmiş oluşturup bir yığın başvuru yaptıktan sonra nihayet mülakata çağrıldınız. En olumsuz özelliğiniz, mükemmeliyetçiliğiniz. Öyle, değil mi? Peki ya maaş beklentiniz? New York’taki yaklaşık 4 milyon çalışan için bu soru artık tarih oluyor. Amerika’da 1 Kasım itibariyle yürürlüğe giren yasaya göre firmalar, iş ilanlarında pozisyon için belirlenen maaşı ve yan hakları belirtmek durumundalar.
Bu yasa, işverenler ve çalışanlar arasındaki pazarlık gücünü dengelemeyi, cinsiyet ayrımcılığı ve ırkçılık sebebiyle gelir dağılımındaki adaletsizliğin önüne geçmeyi amaçlıyor.
Diğer Eyaletler Ne Durumda?
Kaliforniya’da 1 Ocak 2023’te yürürlüğe girecek bir yasa uyarınca, 15’ten fazla çalışanı olan şirketler, iş ilanlarında maaş aralıklarını bildirmek ve aynı bilgileri mevcut çalışanlarla paylaşmak zorunda olacak. New York’ta, özel sektör işverenlerinin iş ilanlarında maaş aralıklarını açıklamalarını gerektiren bir eyalet yasası Vali Kathy Hochul’un imzasını bekliyor. Colorado, Connecticut, Maryland, Nevada, Rhode Island ve Washington da kendi ücret şeffaflığı yasalarını kabul etti.
Yasa, hem çalışanların hem de işverenlerin yaşayacağı zaman kaybının da önüne geçmeyi amaçlıyor. Çalışan asla kabul etmeyeceği bir maaş teklifi için şirketle görüşüp boşuna beklentilerini yükseltmeyecek. Aynı şekilde onunla görüşen İK departmanı da sundukları maaş aralığıyla motive olmayacak bir adaya zaman yatırımı yapmamış olacak.
Tasarıyı destekleyen New York Eyalet Senatörü Jessica Ramos’un sözcüsü “İş yerindeki ücret eşitsizliğinin en iyi panzehiri toplu iş sözleşmesidir.” dedi. “Ancak iş yerinde bir sendika tarafından temsil edilmeyen işçiler için bir şeffaflık sisteminin oluşturulması, eşit işe, eşit ücretin belirlenmesini kolaylaştıracaktır.”
“İyi Niyet” Maaş Aralığı Gerekli
New York’ta 1 Kasım’da yürürlüğe girecek olan yasa, şirketlerin ilan ettikleri her iş için “iyi niyetle” bir maaş aralığı vermelerini gerekli kılıyor. Peki, iyi niyetli maaş aralığı nedir? New York Şehri İnsan Hakları Komisyonu’na göre bu aralık, işverenin “başarılı başvuru sahiplerine yapmaları gerektiğine dürüstçe inandıkları miktarını ortaya koyan” bir aralık.
Nasıl Yankı Buldu?
Elbette bu gelişmeler, yasal olarak ücret aralıklarını açıklamak zorunda olmayan şirketler üzerinde baskı yaratıyor. Mesela kariyer sitesi monster.com tarafından yapılan ankete katılan çalışanların neredeyse tamamı işverenlerin ilanlarda maaş aralıklarını açıklamaları gerektiğini belirtirken ankete katılanların yarısından fazlası ise ne kadar maaş verdiğini belirtmeyen bir işe başvurmayacaklarını söyledi. Çember daralıyor!
New York’taki çalışma ofisinin başkanı Jason Habinsky, bazı işverenlerin işe yaramayacak kadar geniş aralıklar ilan edebilecekleri konusunda da uyarıda bulundu. “Birinin 5 bin ila 5 milyon dolar arasında bir ödeme aldığını söylemek amaca hizmet etmez.” dedi.
Potansiyel Sonuçlar
İşveren iş ilanı yayınlamadan kulaktan kulağa, tanıdık vasıtasıyla, “network’ünü kullanarak” işçi bulabilir. Bu da işverenin iş teklifi yapmadan önce pozisyonun maaş aralığını açıklamak zorunda olmadığı anlamına gelir.
New York City iş hukuku avukatı Josh Zuckerberg, “Yasa, işverenlerin reklam yapmadan işe alım yapmasını yasaklamıyor.” dedi. “İş ilanı vermek zorunda olduğunuzu söyleyen bir yasa yok.”
Olası hukuksuzlukların önüne geçmek için her işverenin iş ilanlarını denetleyecek birine ihtiyacı olabilir. Herrick Feinstein’ın iş hukuku bölümünün başkanı Carol Goodman, insan kaynakları çalışanlarının da ücret farklılıklarını açıklamaya hazırlıklı olmaları gerektiğini söyledi.
Goodman, “İK departmanları, ‘Benimkine benzer bir pozisyon için boş yer görüyorum ama maaşım daha düşük’ diyen mevcut çalışanların sorularını yanıtlamaya hazırlıklı olmalıdır.” dedi.
LinkedIn’de de geniş yankı bulan bu gelişme Türkiye’de de büyük şirketlerin bu tip uygulamalar yönünde baskı göreceğinin ilk sinyallerini verdi. Patlamış mısırınızı alıp yakın zamanda olacakları izlemeye hazır olun.
