Yüksek sesler, parlak ışıklar sizi diğer insanlara göre daha çok rahatsız ediyor olabilir. Ya da başkalarının fark etmediği detaylar sizin için büyük bir mesele haline gelebilir. Şiddet ve gerilim sizi fazlasıyla etkiliyor olabilir. Bir film, reklam ya da müzik gözlerinizin dolmasına neden olabilir. Hatta çevrenizden ‘çok hassassın’ gibi geri bildirimler alıyor olabilirsiniz. Acıyı, kokuları, tatları, teması daha şiddetli algılıyorsanız, tebrikler! ‘Yüksek Hassasiyetli Kişi’ (High Sensitive Person) olabilirsiniz.
Bu tanım ilk olarak 1990’larda psikolog Elaine Aron ve Arthur Aron tarafından klinik araştırmada ön sıraya alındı. Nüfusun %20 sini oluşturan Hassas Kişiler için uzmanların görüşü, bıçak sırtı bir yaşam. Bunun sebebi normalden daha fazla sinir hücresine sahip olunması. Bu da çok daha fazla alıcı demek. Aynı zamanda muazzam bir hayalgücü ve yaratıcılık sağlıyor. Bazen bir armağan, bazen ise ceza gibi diyebiliriz.
Elaine Aron, yüksek duyarlı insanların beyninin biraz farklı çalıştığından bahsediyor. Beyniniz bilgiyi işliyor ve üzerine daha derinlemesine düşünüyor. Ve üstelik doğuştan gelen bir özellik. Bir çok canlı türünde gözlemlenen HSP özelliği, hareket etmeden önce gözlemci olma stratejisini yansıtıyor. Özellikle primatlarda çok yaygın.
2022 yüksek hassasiyet araştırmasının sonuçları, hassas kişilerin çevre ve hayvanlara karşı çok daha fazla duyarlı olduğunu ortaya koyuyor. Anlayacağınız gezegenimiz onlara emanet!
Bu özellik kültürel değişkenlere göre de farklılık gösteriyor. Örneğin, benlik değeri yüksek toplumlarda hassas olmak hoşlanılan bir durumken, şiddet eğilimi fazla olan toplumlarda ise, utangaçlık ve alınganlık olarak algılanabiliyor. Dünya hassas kalpler için bir cehennem değil yani ama bazı yerler öyle denebilir.
Yazımızda yer alan özelliklerden ‘aaa bana da oluyor bu’ dediğiniz varsa, birkaç test yapıp bir uzmanla görüşebilirsiniz. Ve ayrıca kendinizi daha iyi anlayabilmek için, konu hakkında yazılan kitaplardan, film ve belgesellerden de yararlanabilirsiniz. Unutmayın, hassasiyet biyolojik bir yapıdır. Kalıtsaldır, baş edilebilirdir. Bu özelliğinizi sevin, onu kucaklayın ve olumlu yönlerinin tadını çıkarın. Ve sizinle aynı duyarlılığa sahip milyonlarca insanın varlığını da unutmayın.
Bu mücadele hepimizin 🤗
